Ẩm thực chay – nét đặc sắc trong văn hóa Việt

Ăn chay - với những lợi ích và ý nghĩa mà chúng mang lại đã trở thành một phần văn hóa tốt đẹp trong cuộc sống ẩm thực của người dân Việt Nam.

Ẩm thực chay – nét đặc sắc trong văn hóa Việt

Ăn chay giờ đây không chỉ dành cho các nhà tu hành mà đã trở thành một xu hướng trong xã hội, đặc biệt là đối với giới tri thức và doanh nhân. Ngoài vấn đề về ẩm thực, người ta còn ăn chay để tìm kiếm sự bình yên, và cũng là tìm cho mình một nơi thích hợp để tịnh tâm suy nghĩ, giải thoát những phiền muộn của cuộc sống hiện đại.

Ăn chay đã được người dân Việt Nam biết đến từ lâu. Không có nghiên cứu nào thống kê tỉ lệ những món ăn có nguồn gốc từ thực vật chiến tỉ trọng bao nhiêu trong những bữa cơm của người dân Việt, cũng không có số liệu chính thức nào chỉ ra rằng người dân Việt Nam ăn chay từ bao giờ. Tuy nhiên, chúng ta có thể khẳng định rằng, người Việt Nam có truyền thống làm các món chay cũng lâu dài như nền văn hiến Việt Nam. Từ khi Phật giáo du nhập vào nước ta, cùng với lịch sử Phật giáo gắn liền với đời sống người dân Việt, ăn chay đã trở thành một nét văn hóa ẩm thực nước nhà. Theo lời các Phật tử, chúng ta ăn chay để tránh nghiệp sát sinh, cũng như nuôi dưỡng lòng từ bi, yêu thương muôn loài; và khi ta yêu thương muôn loài cũng là ta đã yêu thương, tu dưỡng bản thân mình. Ăn chay còn thể hiện tinh thần yêu chuộng hòa bình.

Ăn chay mang lại cho chúng ta rất nhiều lợi ích mà chúng ta có thể chưa biết. Rất nhiều nghiên cứu khoa học trong 20 năm qua đều cho thấy ăn chay có lợi cho sức khỏe, vì giảm nguy cơ mắc các bệnh “hiện đại” như tim mạch, tai biến mạch máu não, đái tháo đường, ung thư… Ăn chay là cách để bảo vệ chúng ta trước những nguy hiểm vô hình từ những món ăn có nguồn gốc từ động vật.

Cuộc sống ngày càng hiện đại, kéo theo đó là sự phát triển như vũ bão của các loại công nghệ máy móc, nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn ra đời. Ít nhiều trong số đó cũng có những loại thực phẩm không đảm bảo chất lượng làm ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người tiêu dùng. Các nhà khoa học đã tìm thấy rất nhiều chất hóa học độc hại tiềm ẩn trong thịt các loài thú mà khách hàng tiêu thụ không hề hay biết. Trên thế giới và tại Việt Nam, trong những giai đoạn cao điểm dịch bệnh gia súc, gia cầm, việc trao đổi mua bán thịt, trứng không an toàn gây nên những kinh hoàng và bất an cho sức khỏe và tính mạng của con người. Vì vậy dành một phần cuộc sống cho các bữa ăn chay cũng là một phương thức bảo đảm an toàn thực phẩm, cũng như đảm bảo sức khỏe trong bối cảnh thế giới đang có nhiều dịch bệnh, nhiều căn bệnh chết người đến từ động vật.

Ngoài ra, ăn chay cũng là lựa chọn của những người mong muốn có một chế độ ăn hợp lý để sở hữu cho mình một vóc dáng thon, đẹp, ngăn ngừa căn bệnh béo phì và lão hóa, do trong khẩu phần ăn của họ không chứa dầu mỡ, các chất béo và chất gây lão hóa. Về tâm linh, đây cũng là một trong những cách rèn luyện bản thân để hướng đến những giá trị nhân bản của cuộc sống. Người ta ăn chay để thành tâm hướng thiện,, để cầu an và giữ cho mình một tâm hồn thanh tịnh giữa cuộc sống ồn ào, náo nhiệt.

Ăn chay – với những lợi ích và ý nghĩa của nó đem đến – đã trở thành một phần văn hóa tốt đẹp trong cuộc sống ẩm thực của người dân Việt Nam.

Những món chay ngon cho mùa Vu Lan

Những món ăn chay thanh tịnh không chỉ giúp thay đổi khẩu vị, mà còn rất tốt cho sức khỏe. Dưới đây là 10 món chay rất dễ làm để bạn đổi vị cho người thân trong gia đình.

Những món ăn chay thanh tịnh không chỉ giúp thay đổi khẩu vị, mà còn rất tốt cho sức khỏe. Dưới đây là 10 món chay rất dễ làm để bạn đổi vị cho người thân trong gia đình.

1. Chả đậu xanh

Để chế biến chả đỗ, trước hết đậu xanh phải ngâm nước, đãi sạch vỏ rồi cho vào nấu chín. Khi đậu đã chín, cho đậu vào cối và dùng chầy tán nhuyễn đậu, chế thêm chút nước để đậu không bị rời rồi đổ ra tô cho bột sắn khô vào đánh, trộn đều tay, cho chút muối, chút đường, chút tiêu cùng hành lá thái nhỏ vào trộn đều. Rồi nặn thành những miếng nhỏ mỏng chiên vàng.

Chả đậu xanh

2. Lẩu nấm

Lẩu được xem là món ăn phù hợp sở thích của nhiều người bởi món luôn dùng nóng, lại rất dễ ăn. Món lẩu chay thường dùng những nguyên liệu từ các loại nấm: nấm kim châm, nấm đùi gà, nấm rơm, nấm bào ngư… cùng các loại rau củ quả xanh tươi như: cà rốt, cải thảo, bông hẹ…

3. Tempura – củ quả chiên giòn

Tempura là một món ẩm thực của Nhật Bản gồm các loại hải sản, rau, củ tẩm bột mì rán ngập trong dầu. Tuy nhiên để biến tempura thành món chay thì bạn dùng các loại rau củ quả tẩm bột mì hòa chung với nước, vừng trắng rồi chiên giòn. Củ quả để chiên tempura rất đa dạng, bạn có thể chiên dứa thái mỏng, hoa lơ, ngô non, thậm chí cá tím thái khoanh tròn mỏng chiên cũng thơm ngon vô cùng. Món củ quả chiên giòn này bạn chỉ cần dùng nước chấm magi.

Tempura – củ quả chiên giòn

4. Cháo nấm

Không chỉ là món ăn ngon, các loại nấm còn có tác dụng tăng cường sức đề kháng cơ thể, chống lão hóa, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh về tim mạch, giúp giải độc và bảo vệ tế bào gan. Một món ăn bổ dưỡng từ nấm bạn có thể làm cho gia đình mình là món cháo nấm chay.

5. Cà tím xào

Món cà tím xào với những miếng cà ngọt thơm mùi hành tạo nên sự hấp dẫn đặc biệt cho món ăn này. Cà tím xào vừa mềm vừa ngọt sẽ cho bạn một bữa ăn vừa nhẹ bụng vừa ngon.

Cà tím xào

6. Canh chua chay

Nguyên liệu nấu món canh chua cay vô cùng đơn giản, bạn chỉ cần: miếng đậu hũ non trắng, nửa quả dứa, măng tươi, cà chua, me hay sấu, giá đỗ, ớt, nấm rơm và mùi tầu. Món canh chay này có mùi vị chua, ngọt, thơm, rất đậm đà nhưng rất dễ nấu và dễ ăn.

7. Cà ri chay

Cà ri là một món ăn quen thuộc trong những dịp cúng quải, giỗ chạp của người dân Nam Bộ. Mùa chay không thể dùng gà, vịt, dê, bò... bạn có thể nấu chay hoàn toàn khi dùng khoai lang, khoai môn, xả cây cắt khúc, đậu rán, xả bằm, nấm rơm, nước cốt dừa, bột cà ri... Chắc chắn bạn sẽ vẫn có món cà ri ngon lành ăn cùng bánh mì hoặc bún.

Cà ri chay

8. Đậu hũ kho tương

Các món kho rất phổ biến trong những bữa cơm chay bởi có vị mằn mặn, thơm từ các nguyên liệu như đậu hũ, tương hạt… Bạn có thể dùng cùng với cơm trắng ăn rất ngon miệng.

9. Cơm chiên

Dù ăn chay, hay ăn mặn, món cơm sẽ không thể thiếu trong bữa ăn của người Việt. Thường món cơm chay ngoài việc dùng đậu hũ, người ta còn dùng thêm các loại như đậu Hà Lan, nấm rơm, củ cà rốt… Chính sự hòa trộn giữa những nguyên liệu này sẽ giúp cho bạn khi thưởng thức món ăn không có cảm giác ngán.

10. Xôi dừa

Đối với người ăn mặn, xôi được xem là món ăn thông dụng, được dùng trong các bữa ăn sáng, trưa, hay chập tối… Tuy nhiên, ngày nay, người ăn chay có thể đổi món cho mình để tìm những món ăn đa dạng hơn và xôi dừa cũng sẽ góp phần làm cho thực đơn ăn chay thêm phong phú. Món có hương thơm đặc trưng với những hạt gạo nếp mềm, dẻo hòa quyện cùng hương thơm từ các nguyên liệu của dừa sẽ mang đến cho bạn một cảm giác thật ngon miệng. 

Xôi dừa